پژوهش لرستان

مسئولان آموزش عالی چه وعده‌هایی برای سال ۱۴۰۳ دادند؟

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، وزارت علوم در دوره جدید فعالیت خود ۵ هدف عمده شامل مرجعیت علمی، دیپلماسی علمی، آموزش و پژوهش هدفمند، شاگردپروری و نوآوری فرهنگی و فرهنگ نوآوری به عنوان اولویت‌های خود تعریف کرد.

ایسکانیوز به بهانه آغاز سال ۱۴۰۳ مروری بر وعده‌های مسئولان وزارت علوم در یکسال گذشته داشته است. وعده‌هایی که شامل تاسیس سازمان ملی سنجش، ۲ برابر شدن گرنت اعضای هیئت علمی و حذف رشته‌های تکراری وزارت علوم و بهداشت می‌شود. در ادامه به بیان وعده‌های مسئولان وزارت علوم در سال گذشته می‌پردازیم؛

تاسیس سازمان ملی سنجش

تاسیس سازمان ملی سنجش حدود یکسال پیش مطرح شد و قرار است در سال ۱۴۰۳ محقق شود. ایسکانیوز در گزارشی جزئیات تاسیس سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور را تشریح کرد.

چندی پیش محمدعلی زلفی گل درباره آخرین وضعیت تشکیل سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور گفت: اساسنامه سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور در شورای عالی انقلاب فرهنگی در حال نهایی شدن است.

وی افزود: پس از اینکه اساسنامه سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور نهایی شد، این سازمان از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری منفک می‌شود و به یک سازمان مستقل که به صورت هیات امنایی مدیریت می‌شود، تبدیل خواهد شد.

وزیر علوم گفت: مسؤولیت‌های بیشتری به سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور واگذار می‌شود. مسؤولیت ارزشیابی آموزش عالی به صورت کلی و برون سازمانی برعهده این سازمان قرار می‌گیرد.

وی خاطرنشان کرد: مسؤولیت ارزیابی و تضمین کیفیت دانشگاه‌ها، مراکز آموزش عالی، آموزش و پرورش برعهده سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور قرار می‌گیرد.

عبدالرسول پورعباس رئیس سازمان سنجش آموزش کشور هم پیش‌تر گفته بود که هر زمان نسخه نهایی اساسنامه امضای رئیس جمهور برسد می‌توان گفت که اساسنامه نهایی شده است. با توجه به میزان مدتی که فرآیندهای اداری به طول می‌انجامد آغاز به کار سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور به اوایل سال ۱۴۰۳ موکول می‌شود.

طرح امکان انتخاب استاد از بدو تحصیل در کارشناسی ارشد و دکتری

از جمله اقدامات جدید وزارت علوم می‌توان به طرح توسعه تحصیلات تکمیلی با امکان انتخاب استاد از بدو تحصیل در کارشناسی ارشد و دکتری اشاره کرد. محمدعلی زلفی گل درباره جزئیات این طرح اظهار کرد: طرح جدیدی داریم که با انتخاب استاد شروع می‌شود. به این معنی که طرح نامه‌ها و موضوعات کاری اساتید در دفترچه‌های کنکور تحصیلات تکمیلی درج می‌شود و دانشجو از ابتدا استاد راهنمای خود را انتخاب می‌کند.

وی گفت: اکنون به این ترتیب است که دانشجو پس از شروع به تحصیل و گذشتن از مدت آموزش، دانشجو استاد راهنما را انتخاب می‌کند. در طرح جدید این امتیاز را به اساتید در شهرستان‌ها می‌دهد که دانشجویان بر اساس علاقه به رشته و موضوع پژوهش خود، پایان نامه خود را انتخاب کنند.

زلفی گل خاطرنشان کرد: امیدواریم که این ایده در سال ۱۴۰۳ عملیاتی شود. در حال حاضر استادان نخبه‌ای در دانشگاه‌های مختلف از جمله زنجان، سیستان و بلوچستان و شیراز داریم که ممکن است از سوی دانشجو به عنوان استاد راهنما انتخاب نشوند. اکنون شیوه این است که دانشجو اول دانشگاه را انتخاب می‌کند. پس از طی دوره آموزش راهنما را انتخاب کند و ممکن است که نه استاد و نه موضوع را علاقه‌ای نداشته باشد.

وزیر علوم افزود: استادانی که علاقمند هستند می‌توانند موضوع کاری خود را اعلام کنند و موضوعات در دفترچه‌های کنکور درج می‌شود، دانشجو از همان زمان انتخاب رشته می‌تواند استاد و موضوع کاری خود را انتخاب کند. در حال حاضر ممکن است دانشجو و استاد به صورت اجبار یک موضوع را انتخاب کنند و علاقه‌ای هم به کار کردن باهم نداشته باشند چون تحت دستور گروه آن استاد انتخاب شده است.

وی اظهار کرد: در این طرح فقط در صورت علاقه به موضوع کاری، استاد انتخاب می‌شود. این موضوع مهاجرت نخبگان از دانشگاه‌های دیگر به دانشگاه‌های برتر را کم می‌کند. اگر سازمان سنجش هم کمک کند بتوانیم این کار را در کشور نهادینه کنیم، موضوعات تحصیلات تکمیلی با علاقه انتخاب می‌شود و کارها بهتر پیش رود.

معرفی ۱۰ رئیس دانشگاه برتر کشور

محمدعلی زلفی گل در اجلاس روسای دانشگاه‌ها که بهمن ماه ۱۴۰۲ برگزار شد، وعده داد که در جلسه بعدی روسای دانشگاه‌ها، ۱۰ رئیس دانشگاه برتر کشور معرفی خواهند شد. در این راستا، باید منتظر باشیم که در نخستین جلسه‌ای که در سال ۱۴۰۳ برگزار خواهد شد، برترین روسای دانشگاه‌ها معرفی شوند.

وی با تأکید اهمیت بهره‌وری آموزش عالی اظهار کرد: اگر ما شاخص‌های بهره‌وری آموزش عالی را نداشته باشیم عملاً در اجلاس فقط شعار داده‌ایم و ما نمی‌خواهیم این موضوع در حد شعار باقی بماند.

وزیر علوم همچنین از رئیس مرکز و نظارت و ارزیابی وزارت علوم درخواست کرد تا موضوع بهره‌وری را در ارزیابی رؤسای دانشگاه‌ها لحاظ کند و افزود: در اجلاس بعدی که ۱۰ نفر از رؤسای برتر دانشگاه‌ها معرفی می‌شوند موضوع بهره وری حتماً لحاظ شود.

اعتبارات پژوهشی دانشگاهها

حذف رشته‌های تکراری بین وزارت علوم و بهداشت یکی از خبرهایی است که محمدعلی زلفی گل وزیر علوم با اشاره به احکام برنامه هفتم توسعه درباره آموزش عالی داد. وی گفت: در یک حکم مقرر شده است تا وزارت علوم و وزارت بهداشت، تحقیقات خود را به سمتی سوق بدهند که نیاز محور و مسأله محور باشد و تبصره‌ای در آن حکم آمده ‌است که وزارت علوم و وزارت بهداشت مکلف شده‌اند آئین‌نامه اجرایی پژوهانه جامع را تدوین و به تصویب دولت برسانند.

وی ادامه داد: درحکم دیگری مصوب شده‌است که سازمان برنامه و بودجه معادل ۱۵ درصد کل اعتبار یک دانشگاه را برای امور پژوهشی و معادل ۵ درصد کل اعتبار دانشگاه را برای امور فرهنگی اختصاص دهد، ان‌شاءالله با اجرایی شدن این احکام اتفاقات خوبی در زمینه تحقیقاتی علمی و فرهنگی در کشور خواهد افتاد.

وزیر علوم افزود: ضمن این‌که احکام دیگری هم در برنامه هفتم توسعه آمده است که می‌توان به سامان‌دهی آموزش عالی، حذف رشته‌های تکراری بین وزارت و وزارت بهداشت، آئین‌نامه ارتقا اساتید، شیوه ترفیع اشاره کرد، آیین‌نامه‌هایی که برای افزایش بهره‌وری در آموزش عالی لازم است در برنامه توسعه آمده و ان‌شاءالله با اجرایی شدن آنها ما آثار خوب آن را خواهیم دید.

افزایش بورسیه صنعت

افزایش بورسیه صنعت یکی دیگر از وعده‌های وزیر علوم برای سال ۱۴۰۳ است. وی در این زمینه اظهار کرد: بورسیه صنعت اتفاق خوب و تجربه بسیار موفقی است و نباید در اجرای آن دوگانگی وجود داشته باشد، باید با هماهنگی اداره کل بورس دانشجویان از هم اکنون برنامه‌ریزی صورت گیرد و با صنایع مختلف هم رایزنی شود.

زلفی گل گفت: تلاش داریم بورسیه صنعت را برای سال ۱۴۰۳ ارتقا دهیم و صنایع مختلف را درگیر کنیم که از رتبه‌های برتر و استعداد درخشان پذیرش کنند. هدف آن است که دانشجویانی که بورس صنعت می‌شوند تابستان‌ها بروند در صنعت کارآموزی و کارورزی داشته باشند و پروژه کارشناسی‌شان را در رابطه با همان نیاز خود بگذرانند. به عبارتی افرادی که بورس می‌شوند کاملاً آموزش‌شان هدفمند است با آن صنعتی که بورسشان کرده است. بخشی از استعدادهای درخشان که نگران آینده شغلی هستند از این طریق نگرانی شأن برطرف می‌شود.

اجرای قانون مالکیت فکری

محمدعلی زلفی گل وزیر علوم اواخر سال ۱۴۰۲ با تاکید بر اجرای قانون مالکیت فکری اظهار کرد: در زمینه تحقق مالکیت فکری باید در ابتدا دو سوال را مطرح کنیم؛ اول باید بگوییم چرا توجه به مالکیت فکری مهم است و دیگری اینکه بدانیم توجه به مالکیت فکری چه دستاوردی دارد؟

وی در پاسخ به این سوالات گفت: برخی افراد خلاقیت‌ها و ابتکاراتی دارند؛ به موضوعاتی فکر می‌کنند که به ذهن دیگران نمی‌رسد. بدون قانون حمایت از مالکیت فکری این افراد ضربه می‌خورند و جامعه دیگر جامعه خلاقی نخواهد شد.

زلفی گل افزود: قانون مالکیت‌های فکری باید به صورت محکم و جدی اجرا شود. تا زمانی که قانون مالکیت فکری به صورت محکم و جدی اجرایی نشود نمی‌توانیم در جامعه خلاقیت را رشد دهیم و انتظار داشته باشیم خلاقیت ذبح نشود.

وی با اشاره به کپی‌برداری از دستاوردهای علمی اساتید کشورمان گفت: گاهی یک هنرمند موسیقی یا یک استاد دانشگاهی آثار هنری و علمی تولید می‌کند؛ اما به جای اینکه از این دستاوردش، خودش بهره‌مند شود؛ عده دیگری با کپی برداری از زحمات وی استفاده رایگان می‌کنند.

زلفی گل خطاب به رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت: شما در این سازمان می‌توانید بزرگترین خدمت را به مراکز دانشگاهی و علمی کشور انجام دهید.

با وجود اهمیت اجرای قانون مالکیت فکری و موانعی که در کشور ما وجود دارد، باید دید آیا وزارت علوم می‌تواند در سال ۱۴۰۳ برای تحقق این قانون گام موثری بردارد؟!

اختصاص تسهیلات نخبگان به دانشگاه‌ها

وزیر علوم به صندوق نوآوری و شکوفایی پیشنهاد داد که همان تسهیلاتی که به ازای اشتغال نخبگان به شرکت های دانش بنیان داده می شود، به دانشجویان نخبه که به دانشگاه های برتر می آیند نیز تعلق گیرد.

وی در مراسمی به صندوق نوآوری و شکوفایی پیشنهاد داد که همان تسهیلاتی که به ازای اشتغال هر نخبه در شرکت های دانش بنیان داده می شود، به دانشجویان نخبه و مستعد علمی که به دانشگاه های برتر می آیند تعلق بگیرد تا آنها در کنار صنعت قرار بگیرند. حقوق بالایی هم لازم نیست به این دانشجویان داده شود و می تواند توافقی باشد از بنیاد ملی نخبگان هم درخواست دارم که در این طرح ما را یاری کند.

زلفی گل با اعلام اینکه سال گذشته ۱۳۸۰ نفر در رشته های اولویت دار بورس شده اند، تصریح کرد: ما فردی را داشته ایم که به طور مثال مدال جهانی ریاضی گرفته اما به دلیل نگرانی از اشتغال در این رشته در آینده، در رشته دیگر تحصیل کرده است. به اعتقاد ما فردی که مدال فیزیک، زیست، شیمی و ... دارد را اگر در دوران تحصیلی بورس کنیم و وعده استخدام به عنوان استاد دانشگاه را به او بدهیم، این دانشجو می تواند در همان رشته مورد علاقه خود تحصیل کند، حتی همین فرد چه بسا می تواند مرزهای علم را جابه جا کند. در رشته های علوم انسانی و علوم پایه افراد اگر آینده مبهمی داشته باشند قطعا تغییر رشته می دهند که این معضل برای کشور است.

وی در پایان اظهار امیدواری کرد که صندوق نوآوری و شکوفایی، وزارت علوم و بنیاد ملی نخبگان با یکدیگر همکاری کنند تا وقتی نخبگان وارد دانشگاه می شوند، نگران آینده شغلی خود نباشند و صرفا در دوران دانشجویی به خوبی درس بخوانند.

ایسکا نیوز