پنجاه و یکمین نشست از سلسله نشست های علمی-تخصصی مرکز با موضوع «دانشگاه، نهاد علم: پیامدها و اثربخشی های اجتماعی و اقتصادی فعالیت ها (تحلیل و نقادی گذشته، بیان ضرورت های تحول در آینده)» روز چهارشنبه ۳ آبان ماه ۱۴۰۰ از ساعت ۹:۳۰ الی ۱۲ در تالار کنفرانس مجازی مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری برگزار شد.
-------------------------------------------------
مبانی علم سنجی
علم سنجی چیست؟
مطالعه اندازه گیری پیشرفت های علم و فناوری (اگه و روسو، 1990).
دانش اندازه گیری علم (بوکشتاین، 1995).
یافته های پژوهشی در مورد جنبه های کمّی و ویژگی های علم (انتشارات الزویر).
مطالعه کمّی و ریاضی علم و فناوری (دیوداتو، 1994).
بررسی جنبه های کمّی علم به عنوان یک رشته یا یک فعالیت اقتصادی (تیگ- ساتکلیف، 1992).
علم سنجی در یک کلام
علم سنجی عبارت است از تجزیه و تحلیل کمّی و تا حد امکان کیفی فرایند تولید، توزیع و استفاده از اطلاعات علمی و عوامل مؤثر بر آن به منظور:
برنامه ریزی، سیاست گذاری و آینده نگری علمی و پژوهشی در ابعاد فردی، گروهی، سازمانی، ملی و بین المللی.
شاخص های سنتی علم سنجی :
شاخص های سنتی علم سنجی که بیشتر به شاخص های تحلیل استنادی معروف هستند، عبارتند از:
شاخص های جدید علم سنجی :
هفته پژوهش و فناوری سال 1397
علیرغم اینکه هر ساله در هفته پژوهش و فناوری اعلام می شود که ستاد ملی برگزاری هفته پژوهش و فناوری ، ولی متاسفانه از طرف وزارت علوم و تحقیقات و فناوری در این زمینه کوتاهی می شود و تاکنون هیچ خبری در سایت معاونت پژوهشی وزارت علوم نیست !
ای کاش این دبیرخانه دائمی و ستاد ملی در وزارتخانه و معاونت پژوهشی آن تشکیل شود و در طول سال برنامه ریزی و هماهنگی داشته باشند و از 15 شهریور ستاد به شکل فعال تر تشکیل شود و با صدور دستورالعمل و شیوه نامه برگزاری و ارسال به دستگاهها و وزارتخانه و دانشگاهها و ستاد استانها موتور محرکه پژوهش و فناوری را به حرکت درآورند .
در بخشی از بیانیه پایانی نشست شورای هماهنگی برنامه ریزی پژوهش و فناوری دانشگاه ها، مراکز پژوهشی و پارک های علم و فناوری منطقه یک کشور تاکید شد: دانشگاه ها و مراکز پژوهشی منطقه یک برای حل مشکلات کلان دستگاهی و بنگاه های اقتصادی کشور راهکار اجرایی می دهند.
به گزارش روابط عمومی وزارت علوم، در ادامه این بیانیه آمده است: با هدف صیانت از تخصیص بودجه پژوهش و فناوری، ضرورت دارد در دانشگاه های کشور حداقل ۱۵ درصد ودر مراکز پژوهشی و پارک های علم و فناوری حداقل ۳۰ درصد از کل بودجه موسسه در قالب ردیف مستقل پژوهشی و فناوری تعیین و در اختیار معاونت پژوهشی و فناوری آنها قرار گیرد.
همچنین در این بیانیه تاکید شده است: مطابق بخشنامه سازمان برنامه و بودجه تفویض اختیار بودجه پژوهشی به معاونان پژوهش و فناوری باید اجرایی شود و در این خصوص پیگیری های مقتضی از طرف وزارت عتف انجام می شود.
معاونان پژوهشی حاضر در این نشست اعلام کردند: دانشگاه ها، مراکز پژوهشی و پارک های علم و فناوری در خصوص تکالیف و فرصت های ارائه شده در برنامه ششم توسعه کشور و قانون بودجه ۱۳۹۶ برخورد فعال خواهند کرد و در این خصوص تعیین آیین نامه های مرتبط با تکالیف حوزه پژوهش و فناوری را ضروری دانستند.
در این بیانیه آمده است: ضروری است به منظور اثربخشی بیشتر دانشگاه ها، مراکز پژوهشی و پارک های علم و فناوری در جامعه وصنعت و ارتقای نقش آنها در حل مشکلات کلان دستگاهی و بنگاه های اقتصادی، از طرف مراکز آموزش عالی منطقه یک راهکارهای اجرایی به معاونت پژوهش و فناوری وزارت علوم ارائه شودو این وزارت در خصوص جمع بندی و اجرایی کردن این راهکارها اقدام لازم را انجام دهد.
معاونان پژوهشی منطقه یک کشور تاکید کردند: با توجه به نظام آمایش پژوهش و فناوری کشور شایسته است فعالیتهای موسسات آموزش عالی، پژوهش وفناوری کشور ماموریت گرا شوند و معاونت پژوهش و فناوری وزارت علوم بر این اساس مأموریتهای علمی وفناوری این موسسات را در سطح کشور مورد بازبینی و تکمیل قرار دهد.
براساس این بیانیه، ضروری است کلیه دانشگاه ها، مراکز پژوهشی و پارک های علم و فناوری در اجرای پروژه‌های اقتصاد مقاومتی وزارت متبوع و ۴پ روژه کلان مصوب ابلاغی از سوی ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی، بر اساس ماموریت ویژه خود مشارکت فعال داشته باشند و برنامه خود را ارائه دهند.
حاضران در این نشست تاکید کردند: دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی منطقه یک باید بر توسعه و ترویج فرهنگ علم باوری و ارتقای اخلاق علمی درجامعه اهتمام ورزند و در این راستا، ضرورت دارد دستور العمل ابلاغی از سوی وزیر علوم، تحقیقات وفناوری پیرامون ارتقای اخلاق پژوهشی به صورت جدی اجرایی شود و گزارش عملکرد آن به صورت دوره ای به وزارت علوم منعکس شود.
در این بیانیه آمده است: به منظور اصلاح رویکرد مراکز آموزش عالی به سمت پژوهش محوری مبتنی بر فناوری، نوآوری و کارآفرینی وتبدیل دانشگاه ها به دانشگاه های کارآفرین ابتکارگرا و در راستای تحقق دانشگاه کارآفرین، پیشنهاد می شودکارگروه تخصصی با حضور اعضای منتخب منطقه با هماهنگی معاونت پژوهشی و فناوری تشکیل شود.
اعضای شورای هماهنگی برنامه ریزی پژوهش و فناوری دانشگاه های منطقه یک تاکید کردند: شایسته است دانشگاه ها، مراکز پژوهشی و پارک های علم و فناوری به منظور گسترش دیپلماسی بین المللی درحوزه پژوهش و فناوری اقدامات لازم را انجام دهندو در این راستا پیشنهاد می شود کارگروه توسعه پژوهش های بین المللی و دیپلماسی علمی و فناوری در منطقه یک تشکیل شود و به صورت جدی برنامه‌ریزی و مسئله را پیگیری کند.
در ادامه این بیانیه با اشاره به اینکه ظرفیت های برنامه ششم توسعه به صورت خاص در حوزه علوم انسانی و هنر در دستور کار شوراهای مرتبط دروزارت علوم قرار خواهد گرفت، آمده است: به منظور تحقق رشد مطلوب در پژوهش و فناوری کشور ضروری است آیین نامه‌ها شاخص‌ها، روال‌ها وفرایندهای حوزه پژوهش و فناوری در مسیر ارتقای پژوهش و فناوری بازنگری شود.
همچنین بازبینی فرایندهای موجود به منظور تحقق تعامل موفق صنعت و توجه به هدفمند و کاربردی کردن متوازن پایان‌نامه ها و رساله‌های تحصیلات تکمیلی از دیگر مفاد این بیانیه است.
در ادامه این بیانیه پیشنهادشده است: سازمان استاندارد استان های تهران و البرز، برای امور مربوط به صدور گواهی‌های استاندارد، از آزمایشگاه ها و کارگاه های موجود در مراکز آموزش عالی منطقه یک به عنوان آزمایشگاه مرجع استاندارد استفاده کنند و در این راستا نسبت به صدور مجوز تایید صلاحیت ۱۷۰۲۵ آزمایشگاه های مربوطه اقدام لازم را انجام دهند.
در بخش پایانی هفتمین شورای هماهنگی برنامه ریزی پژوهش و فناوری دانشگاه ها، مراکز پژوهشی و پارک های علم و فناوری منطقه یک کشور آمده است: آزمایشگاه های دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی منطقه یک ضروری است برای کسب گواهی HSE -14 اقدامات لازم را انجام دهند و وزارت علوم نیز با فوریت تمهیدات و تسهیلات لازم را برای سهولت این اقدام فراهم کند.
گفتنی است هفتمین شورای هماهنگی برنامه ریزی پژوهش و فناوری دانشگاه ها، مراکز پژوهشی و پارک های علم و فناوری منطقه یک کشور با حضور دکتر وحید احمدی معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم و مدیران کل این معاونت در باغ موزه نگارستان دانشگاه تهران برگزار شد.
۱۸ تیر ۱۳۹۶
